ในช่วงที่คนไทยกำลังโศกเศร้านี้ เรามักจะเห็นหลายคนแต่งกายด้วยชุดไทยสีดำไว้ทุกข์ ซึ่งหลายคนเลือกใส่ชุดไทยพระราชนิยมอย่าง ชุดไทยจิตรลดา กันค่อนข้างเยอะ วันนี้เราก็เลยจะมาพาทุกคนไปทำความรู้จักกับชุดไทยพระราชนิยม และชุดไทยจิตรลดากันค่ะ
ซึ่งที่มาของชุดไทยพระราชนิยมนั้น เริ่มต้นจากที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ศึกษาค้นคว้าเครื่องแต่งกายสตรีไทยสมัยต่างๆ และทรงเลือกชุดไทย 8 ชุด เพื่อตัดเย็บเป็นฉลองพระองค์ เพื่อเป็นชุดประจำชาติเวลาเสด็จพระราชดำเนินเยือนต่างประเทศ และให้ท่านผู้หญิงมณีรัตน์ บุนนาค คิดตั้งชื่อชุดให้เหมาะสม โดยนำชื่อพระตำหนักและพระที่นั่งต่างๆ มาเป็นชื่อชุด และทรงเป็นแบบอย่างในการแต่งกายชุดไทยจนแพร่หลายมากขึ้น ซึ่งนิยมเรียกชุดไทยทั้ง 8 ชุดว่า “ชุดไทยพระราชนิยม”
1. ชุดไทยเรือนต้น
จะเป็นเสื้อแขนกระบอกสามส่วน คอกลม ผ่าอก และไม่มีปกตั้ง ใส่กับผ้าซิ่นทอลายขวางยาวจรดข้อเท้า สีของเสื้อจะเป็นสีเดียวกับผ้าซิ่นหรือไม่ก็ได้ ส่วนเครื่องประดับนิยมติดเข็มกลัดที่หน้าอกซ้าย สร้อยมุก หรือทองสามสาย ไม่ต้องคาดเข็มขัด
2. ชุดไทยจิตรลดา
เป็นเสื้อแขนกระบอก ผ่าอก คอกลม มีขอบตั้งขึ้นเล็กน้อย ใช้ผ้าไหมเกลี้ยงใส่กับผ้าซิ่นยาวป้ายด้านหน้า มักจะใช้ในงานพิธีกลางวัน ที่มีความหรูหราและเป็นทางการขึ้นมาอีกหน่อย เช่น ต้อนรับแขกผู้ใหญ่จากต่างประเทศ
3. ชุดไทยอมรินทร์
เป็นเสื้อแขนกระบอกยาว คอกลม ผ่าอก มีปกตั้งขึ้นติดคอ หรือผู้มีอายุจะใช้แบบคอกลมกว้างไม่มีขอบตั้งก็ได้ มีความแตกต่างกับชุดไทยจิตรลดาที่ลายผ้า โดยชุดไทยอมรินทร์จะใช้ผ้ายกทอง ซึ่งดูหรูหรากว่า อนุโลมให้ไม่คาดเข็มขัดได้ ใช้สำหรับงานพิธีตอนค่ำ เช่น งานเลี้ยงรับรอง งานพระราชพิธีต่างๆ
4. ชุดไทยบรมพิมาน
ชุดไทยผ้าไหมแขนยาว คอตั้ง ใช้ผ้ายกไหม ยกทองมีเชิง หรือยกทองทั้งตัว ผ่าด้านหลัง ใส่กับผ้าซิ่นไหมยกดิ้นทอง มีจีบข้างหน้า มีชายพก ยาวจรดข้อเท้า และให้ใส่คู่กับเข็มขัดทองด้วย เป็นชุดไทยสำหรับพิธีตอนค่ำ หรือใส่รับพระราชทานน้ำสังข์ ควรประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ สวมสร้อย หรือต่างหู
5. ชุดไทยดุสิต
เป็นชุดไทยที่สวยงามด้วยการเน้นลายปักตกแต่ง ตัวเสื้อเป็นแบบคอกลมกว้าง ไม่มีแขน ใส่กับผ้าซิ่นยกไทยหรือยกทอง คาดชายพก และคาดเข็มขัด นิยมใช้เป็นชุดงานเลี้ยง โดยควรสวมกับสร้อยคอ ข้อมือ ต่างหู ที่เข้าชุดกัน
6. ชุดไทยจักรี
เป็นชุดสไบเฉียงชายเดียว ปักดิ้นทอง ผ้ายกเป็นแบบมีเชิงหรือยกทั้งตัว โดยเปิดไหล่ข้างหนึ่ง ส่วนชายสไบที่คลุมไหล่ จะมีความยาวด้านหลังพอสมควร ใส่กับผ้าซิ่นยกจีบข้างหน้ามีชายพก และคาดเข็มขัดไทย เหมาะกับพิธีเลี้ยงฉลองต่างๆ และงานมงคลสมรส
7. ชุดไทยศิวาลัย
เสื้อแขนยาว คอกลม ปกตั้งขึ้นเล็กน้อย ตัวเสื้อจะเย็บติดกับผ้าซิ่นซึ่งเป็นผ้ายกทองหรือผ้ายกไหม มีจีบหน้านางด้านหน้า มีชายพก ห่มทับด้วยสไบเฉียงปักลายไทย มักใส่ในโอกาสพิเศษที่ต้องแต่งกายเต็มยศ หรือช่วงหน้าหนาว
8. ชุดไทยจักรพรรดิ
เป็นชุดไทยแบบห่มสไบเฉียง โดยใช้ผ้ายกทั้งตัว มีเชิงยกไหมหรือดิ้นทอง โดยจะห่มสไบ 2 ชั้น มีสไบแพรรองรับด้านใน ส่วนด้านนอกเป็นสไบปักดิ้นทอง นุ่งกับผ้าซิ่นมีจีบยกด้านหน้า ยาวจรดเท้า และมีชายพก ใส่กับเครื่องประดับที่สวยงามที่สุด เป็นชุดแบบไทยแท้ ที่เหมาะสำหรับงานเลี้ยงช่วงค่ำ
ได้รู้จักกับชุดไทยพระราชนิยมแบบต่างๆ กันไปแล้ว หวังว่าจะทำให้คนไทยหันมาใส่ชุดไทยสวยๆ ที่เป็นเอกลักษณ์ประจำชาติของเรากันมากขึ้นนะคะ ถ้ามีข้อผิดพลาดในข้อมูลและคำราชาศัพท์ประการใด ก็ต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วยค่ะ
ขอบคุณข้อมูลดีๆ และภาพสวยๆ จาก vcharkarn, thaitopwedding, krununticha, postjung, IG kwanusa9, IG taewaew_natapohn